جهاد اصغر به جای جهاد اکبر
جنگ و مبارزه با دشمن خارجی یعنی هرچیزیکه بیرون وجود انسان قرار دارد.(انسان ؛ شیطان ؛ جن ؛ طبیعت و....) جهاد اصغراست.
جنگ و مبارزه با هوای نفس و تمایلات و خواستهای نفسانی که خیلی مهمتر است جهاد اکبراست.
امروز افراد بیشتربه فکر مردم وجامعه و حکومت و اجتماع و خانواده و اقوام و دوستان و جنبه های بیرونی ازخود هستند.
هرچند تلاش و خدمت برای تعلیم و تربیت دیگران و امور حکومتی و اجتماعی شایسته و قابل تقدیراست. لکن ازوظایف مهم هرشخصی جهاد اکبر یعنی خود سازی و تهذیب نفس است.
بعضی بافرافکنی مشکلات بیرونی و انواع فسادها و نابسمانیهای اجتماعی و ظلمها و ستم ها و فقر وفساد وتبعیض و هزاران مشکلات دیگر می خواهنداز زیربارخودسازی وتهذیب نفس خودرا تبرئه کنند.
نمی شود با متهم کردن خانواده و اقوام و دوستان و حکمرانان و احزاب و سیاسیون و اصحاب قدرت و ثروت برای خود سپری درست کرد. هرکس باید قبل ازهرچیز به تهذیب خود بپردازد و خوب و بد بودن دیگران دلیل خوب و بد بودن ما نیست. واقعا اگرهمه افراد جامعه به این امرمهم اقدام می کردند چقدرگلستان می شد.
نشاندن جهاد اصغر به جای جهاداکبر دلیل افکارو اعمال و اخلاق ما نمی شود. هر جهادی درجای خودنیکوست لکن اولویت اول جهاداکبراست و زندگی قیامت براساس مسئولیت و پاسخگوئی فرد و نفس او است.
یعنی نمی شود در روز قیامت گفت : مردم و جامعه و اجتماع و حکومت و خانواده و فامیل و دوستان ما چنین بودند برای همین من هم چنین هستم.
بت شکستن سهل باشد نیک سهل
سهل دیدن نفس را جهل است جهل
صورت نفس ار بجویی ای پسر
قصه‌ی دوزخ بخوان با هفت در
هر نفس مکری و در هر مکر ز آن
غرقه صد فرعون با فرعونیان
نفس انسان قادراست درهرلحظه صدها فرعون خلق کند. دربیرون نفس فرعونها محدود و معدود هستند لکن امان ازخباثت های نفس درونی انسان.
ای برادر صبر کن بر درد نیش
تا رهی از نیش نفس گبر خویش
کان گروهی که رهیدند از وجود
چرخ و مهر و ماهشان آرد سجود
خوشا بحال شهدا که در هر دوجهاد موفق بودند وبه سعادت رسیدند.
هدف ما انسانی است که محبوب خدا باشد.