اول :طلبه ورود به حوزه علمیه باید نسبت به موارد زیر حداقل شرایط را داشته باشد و بعد همین ابعاد تعلیم وتربیت طلبه در زمانی که در اختیار حوزه علمیه است رو به رشد باشد وهمینها سبب تشکیل هویت پرمحتوی وفعال و.... را در شخصیت حقیقی وحقوقی طلبه بوجود می آورد.

دوم :باید نظام ارزیابی جدی از پیشرفتهای ابعاد زیر در هرسال بعمل آید.

سوم :هرکدام از اینها نیاز به برنامه ریزی هوشمند درقالب آموزش ؛ تربیت ؛ پژوهش ؛ مدیریت دارد.

چهارم: خروجی حوزه ( مجتهد- مبلغ - مدیر) با توجه به ابعاد زیر.

پنجم :موارد هفتگانه زیر براساس یافته های علوم انسانی و اسلامی با موازین و مقیاس جهانی است. وبرنامه ریزی اینها درنظام های آموزش و پرورش درجهان امروزتخصص است.

ششم :باید توجه کرد طلبه ورودی با چه شاخص هائی ازموارد زیر وارد حوزه علمیه می شود و بعد از شش سال یا ده سال شاخص های زیر چه اندازه در طلبه توسط حوزه تاثیر داشته است.

هفتم: امروز چهارآسیب (با زیر مجموعه و مصداق های بسیار گسترده ) طلاب خروجی حوزه علمیه را تهدید می کند وطلاب با سابقه های چندین ساله در حوزه علمیه دچار آن هستند:

الف- آسیب های عقیدتی سیاسی ب- آسیب های اخلاقی ج-آسیب های خانواده گی واجتماعی د-آسیب های اقتصادی

اما ابعاد تربیت عبارت است از:

1-تربیت بدنی جسمانی

الف-تربیت غذائی

ب-تربیت بهداشتی (بهداشت بدنی شخصی)

ج-تربیت جنسی(بهداشت جنسی)

د-تربیت بدنی(کار وبازی)

2-تربیت عقلانی علمی

(6-از نظر ادبیات عرب: متون عربی روان را مانند ادعیه و زیارت متعارف را صحیح بخواند و قواعد ادبی و دخالت آنها در معانی را بداند.

7-از نظر انس و آشنایی با قران و حدیث: آشنائی با علوم قرآنی وتفسیر وآشنائی با حدیث و نهج البلاغه.

8-از نظر تاریخی: اطلاعات عمومی راجع به تاریخ انبیا (علیه‌السلام)، اسلام، ائمه (علیهم‌السلام)، تشیع، دورۀ معاصر ایران، انقلاب اسلامی و منابع آن داشته باشد.

9-حدأقل توان لازم در انتقال دانسته ها و اعتقادات خود را به صورت گفتاری یا نوشتاری را کسب کرده باشد.

10-توان لازم در بر آورده کردن توقعات متداول از روحانیت نظیرمدیریت مسجد، اقامه نماز میت، استهلال، قبله‌یابی، اجرای عقد ازدواج و ... را بدست آورده باشد.)

3-تربیت اجتماعی

الف -تنظیم روابط ومقررات اجتماعی

ب-تربیت خانوادگی

ج-تربیت سیاسی

د-تربیت اقتصادی

ه-تربیت قضائی

و-تربیت نظامی

ز-تربیت شغلی

ح-تربیت مدیر

ط-تربیت اخلاقی

(1-از نظر اطلاعات و مهارت های عمومی: اطلاعات طلبه در مسائل شخصی، اجتماعی و سیاسی از یک مؤمن انقلابی غیر طلبه کمتر نباشد. و مهارت های زندگی مانند کار با رایانه ، سواد رسانه ، توان جسمانی و ... را داشته باشد.)

(11-از نظر مسائل اجتماعی: جریان های سیاسی موجود را بشناسد و نسبت به نظام، انقلاب و حاکمت دینی دغدغه‌مند بوده و با فقه سیاسی اسلام و تمدن اسلامی؛ فرهنگ دفاع مقدس و سیرۀ شهدا مقولۀ تهاجم فرهنگی و اهداف و ابزار و روش‌های آن؛ فهم صحیح از استکبار جهانی، صهیونیزم و سایر دشمنان دین و انقلاب؛آشنایی داشته باشد.)

(12-از نظر اطلاعات صنفی: به هویت و رسالت روحانیت و حوزه‌های علمیه داشتن اعتماد و اعتقاد کامل ؛ و از وظایف و رسالت‌های نهاد روحانیت و پیشینۀ درخشان و سرمایۀ جاودان طلاب و حوزه‌های علمیه و سیره سلف صالح؛ آگاهی کامل داشته باشد.)

4-تربیت معنوی (روحی -دینی)

الف-تربیت عبادی

ب-تربیت اعتقادی

(2-ز نظر عقائد: استدلالهای عقلی و نقلی بر حقانیت مذهب تشیع در حد عمومی را خوانده و پذیرفته باشد. و از فرق شیعی؛ و جریان‌های انحرافی و عمده ترفندهای آنان اطلاع داشته باشد و بتواند پرسشهای متعارف در این زمینه را پاسخ دهد.).

(3-از نظر تعبد: ملتزام به تکالیف شرعی باشد و نسبت به رعایت مستحبات و مکروهات بی تفاوت نبوده و با آداب دینی و ادعیه و زیارات بیگانه نباشد.).

(5-از نظر احکام فقهی: ابواب فقهی، و مسائل اختلافی را بشناسد و بر مسائل مبتلی به مانند مباحث ولایت فقیه، محاسبه خمس، ارث ، معاملات ، وصیت، ذبح و ... تسلط داشته باشد. و توان مراجعه به رساله های توضیح المسائل و متون فقهی و استخراج فتوی را داشته باشد؛ و نیز مبانی استدلال فقهی را بشناسد تا مبتلا به استدلالهای عوامانه و قیاس و ... نگردد.)

5-تربیت اخلاقی

-ارزش ها وضد ارزش ها ؛ فضایل و رزایل

-اهداف ؛ روش ها ؛ مراحل ؛ حوزه ها

(4-از نظر اخلاقی: به دستورات اخلاقی، سنن، آداب معاشرت، و زی طلبگی التزام داشته باشد و با منابع اخلاقی آشنائی داشته باشد)

6-تربیت عاطفی(روانی)

-مهمترین آنها ترس ؛ خشم؛ حسادت؛لذت؛محبت

-توصیف نمودهای عاطفی انسان

-تاثیرمسائل عاطفی برجسم

-بهداشت روان – آرامش روانی

-کنترل عواطف منفی

-عوامل رشد عواطف مثبت

7-تربیت خلاقیت انسان(ابتکار- هنر)